Rodzaje ryżu – jakie gatunki wyróżniamy?

Jakie są rodzaje ryżu uprawianego przez ludzi od ponad 7000 lat? Ugotowane do miękkości ziarna są głównym składnikiem wielu potraw, zup, sałatek i zapiekanek. Aby jednak ryż podkreślał smak dania, należy wiedzieć, która z licznych dostępnych w sklepach odmian najlepiej się sprawdzi podczas pieczenia, duszenia lub podsmażania. Poznajcie najważniejsze gatunki ryżu białego. Zapraszamy!

Rodzaje ryżu – właściwości i zastosowanie

Pochodzący z Południowo-Wschodniej Azji ryż siewny należy do najstarszych roślin uprawnych na świecie, a w obecnych czasach stanowi podstawę wyżywienia ponad 1/3 ludności zamieszkującej wszystkie kontynenty. Neutralne w smaku ziarna dobrze smakują zarówno w wytrawnych, jak i słodkich potrawach, takich jak pachnąca wanilią i cynamonem legumina z ryżu lub idealnie kremowa zupa migdałowa. Ponad 150 tysięcy odmian ryżu, uprawianych obecnie na Ziemi różni się od siebie pod wieloma względami. Aby lepiej usystematyzować tę różnorodność, ziarna można podzielić ze względu na kolor (biały, żółty, czerwony, brązowy, czarny), kształt ziaren, zawartość skrobi czy sposób uprawy. Bardzo często bierze się również pod uwagę rodzaje ryżu białego pod kątem długości i kleistości ziaren:

Długoziarnisty – ziarenka są wąskie i długie, nawet do 7 mm. Ze względu na niewielką zawartość skrobi, ugotowany ryż zachowuje sypkość, dlatego najczęściej dodawany jest do sałatek, zup lub jako składnik potraw mięsnych.
Średnioziarnisty – nie przekracza 6 mm długości, ale zawiera więcej skrobi, przez co ma skłonność do sklejania. Jest dobrym składnikiem słodkich deserów oraz dań z piekarnika, jak np. rybna zapiekanka śląska czy aromatyczny ryż smażony z warzywami na chrupko.
Krótkoziarnisty – ma niemal okrągłe ziarenka, a po ugotowaniu robi się bardzo lepki, dlatego najczęściej przygotowuje się z niego wszelkiego rodzaju risotta oraz sushi.

Rodzaje ryżu – porównanie najbardziej popularnych ziaren

Jak do wybranej potrawy dobrać właściwy gatunek ziaren? Odmiany, kolory i kształty ziaren dostępnych na sklepowych półkach mogą przyprawić o prawdziwy zawrót głowy. Dlatego warto poznać te najbardziej podstawowe rodzaje ryżu oraz się dowiedzieć, w jakich potrawach najlepiej spełnią swoją rolę:

Biały, długoziarnisty – niewątpliwie należy do najczęściej spożywanego rodzaju ziaren. Ta uniwersalność wynika z małej lepkości oraz bardzo łagodnego smaku pasującego zarówno do wytrawnych, jak i słodkich dań. Z białym ryżem możecie przygotować pikantne faszerowane papryki, klasyczną zupę pomidorową albo gołąbki małopolskie.
Jaśminowy – pochodzi z Tajlandii i charakteryzuje się subtelnym kwiatowym aromatem, dlatego najczęściej dodawany jest do potraw tajskich, opartych na dużej ilości smażonych warzyw i egzotycznych przypraw. Po ugotowaniu może być smacznym dodatkiem do pieczonych lub duszonych mięs oraz grzybowych sosów.
Parboiled – to ryż biały długoziarnisty, ale poddany krótkiej obróbce termicznej za pomocą pary wodnej, dzięki czemu znacznie szybciej się gotuje, zachowując dużą sypkość oraz delikatnie słony smak. Świetnie nadaje się do przygotowania potraw z piekarnika oraz przekąsek na zimno, jak np. sałatki z porem lub sałatki wielowarzywnej.
Basmati – ma kremowe lub jasnobrązowe ziarna o podłużnym kształcie. Wyróżnia się delikatnie orzechową nutą doskonale pasującą do potraw kuchni indyjskiej. Z jego dodatkiem przygotujecie takie znakomite potrawy, jak ryż słodko-ostry z mango i kokosem, pilaw czy casserole z łopatką wieprzową i fasolką.
Perłowy – pochodzi z Japonii i charakteryzuje się niemal okrągłymi ziarnami, które po ugotowaniu są bardzo lepkie. Używany głównie do przygotowywania różnego rodzaju sushi.
Arborio – włoska odmiana o niewielkich owalnych ziarnach, stosowana przede wszystkim do przygotowywania wszelkich odmian risotta.
Brązowy – to ta sama odmiana ryżu białego, tylko nie poddana procesowi oczyszczania i „polerowania”, w wyniku czego zachowuje bardziej wyrazisty smak oraz większą ilość błonnika wraz ze składnikami odżywczymi. Jest dość sypki, dlatego sprawdza się w sałatkach, zapiekankach i daniach z patelni.
Dziki – pochodzi z zizanii wodnej – trawy należącej do tej samej rodziny co ryż. Niemal czarne, wąskie ziarna popularne są zwłaszcza w kuchni amerykańskiej, ale często się je łączy z różnorodnymi mięsami oraz większością warzyw. Dania z ryżem dzikim wyróżniają się eleganckim wyglądem oraz bardziej wyrazistym smakiem, dlatego można je znaleźć w wyszukanych restauracjach.