Maltitol – co to jest? Z czego się robi?

W ostatnich latach coraz więcej osób zastępuje cukier substancjami słodzącymi, do których zalicza się również maltitol. Co to takiego? W jaki sposób i z czego powstaje? Czy można go stosować nie tylko jako słodzik do napojów lub zimnych deserów, ale także składnik dań gotowanych, pieczonych czy smażonych? Sprawdzamy, co to jest maltitol – E965.

Substancja słodząca maltitol – co to takiego?

Wśród wielu rodzajów substancji słodzących można znaleźć drobne białe kryształki o tajemniczo brzmiącej nazwie – maltitol. Co to konkretnie jest i jakie ma właściwości? Ów organiczny związek chemiczny zaliczany jest do grupy polioli, czyli alkoholi wielowodorotlenowych, tej samej w której znajduje się popularny erytrytol, sorbitol czy pozyskiwany m.in. z drzew brzozy ksylitol. Oczywiście maltitol nie zawiera w sobie ani grama alkoholu etylowego, a stosowany jako zamiennik cukru zawiera zdecydowanie mniej kalorii. Dodatkowo ze względu na niski indeks glikemiczny, po spożyciu nie przyczynia się do gwałtownych wahań poziomu cukru we krwi, Ze względu na swoje właściwości jest dość często wykorzystywany w przemyśle spożywczym jako substytut cukru w potrawach i przekąskach dietetycznych.

Maltitol – z czego jest produkowany?

Zastanawiając się, co to maltitol, nie sposób zadać sobie również pytania, w jaki sposób powstaje. Najczęściej jest on wytwarzany z maltozy – disacharydu powszechnie występującego w produktach będących źródłem skrobi, czyli ziarnach zbóż, pyłku, nektarze kwiatowym, owocach i niektórych warzywach. Do celów spożywczych maltitol pozyskiwany jest głównie z ziemniaków, ziaren kukurydzy, pszenicy oraz tapioki. Według danych z 2022 roku na świecie produkuje się około 1,5 miliona ton tej substancji, a największymi producentami są Chiny, Stany Zjednoczone, Japonia oraz Niemcy. Z roku na rok ilość wytwarzanego słodzika rośnie, ponieważ coraz częściej jest stosowany przez producentów żywności jako zamiennik najbardziej popularnego dotąd cukru buraczanego.

Co to jest maltitol E965?

Jeżeli w danym produkcie spożywczym znajduje się maltitol, to na opakowaniu w składzie znajdzie się jego pełna nazwa lub kod E965. Dodatkowo zastosowane symbole oznaczają formę, w jakiej zastosowano ten zamiennik cukru: w przemyśle E965i oznacza proszek, a E965ii syrop maltitolowy. Kody te powszechnie można spotkać na słodyczach (batonach, ciastkach, czekoladzie, lizakach, cukierkach), gumach do żucia, kremach, lodach oraz nadzieniach. Maltitol jest także powszechnie dodawany do wyrobów piekarniczych, produktów nabiałowych (jogurty owocowe) oraz deserów, którym nadaje mlecznej i gęstej konsystencji. Nie brakuje go również w produktach opatrzonych etykietą „light” lub „bez dodatku cukru” czyli kierowanych głównie do diabetyków, a także osób stosujących dietę odchudzającą.

Jakie są wady i zalety stosowania maltitolu?

Od jakiegoś czasu maltitol coraz częściej w produktach spożywczych zastępuje cukier biały. Nic więc dziwnego, że producenci napojów, słodyczy czy słodkich wypieków stawiają na substancje słodzące z grupy polioli, które ze względu na swoje szczególne cechy mogą być spożywane również przez diabetyków oraz osoby cierpiące na nietolerancję glutenu.

Jakie są jeszcze inne zalety stosowania maltitolu jako zamiennika cukru?

  • Posiada 90% słodkości zwykłego cukru, dlatego smakuje niemal tak samo jak on.
  • Cechuje się znacznie niższym indeksem glikemicznym oraz niższą zawartością kalorii.
  • Jest produktem pochodzenia naturalnego.
  • Może być stosowany w diecie bezglutenowej oraz przy nietolerancji laktozy.
  • W wysokiej temperaturze nie ulega karmelizacji i nie reaguje z innymi składnikami, dlatego nie zmienia smaku gotowych produktów.
  • Nadaje kremowej, śmietankowej konsystencji, przez co często jest równocześnie zamiennikiem tłuszczu.

Do wad maltitolu zaliczana jest przede wszystkim stosunkowo wyższa cena niż w przypadku cukru buraczanego oraz możliwość wystąpienia biegunki w przypadku spożycia zbyt dużej ilości, co ze względu na wysoki poziom słodkości jest dość mało prawdopodobne. Ze względu na swoje wyjątkowe właściwości maltitol z powodzeniem można stosować jako zamiennik podczas przygotowywania tak różnorodnych potraw jak gofry orkiszowe, owocowe ciasto drożdżowe, złocisty sernik, pełne kakao brownie czekoladowe czy domowej roboty lody powstałe na bazie świeżych truskawek.